We zijn vergeten dat we tribale wezens zijn. Onze nieuwe religie is autonomie. De maatschappelijke druk om autonoom te zijn, maakt juist dat we vervreemden. De samenleving verliest tribale structuren en dat geeft een aantal venijnige symptomen. Jaren 50 / 60 wierpen we de ketenen van ons af. Zuilen, religie, kolonialisme, patriarchaat, segregatie zouden ons niet langer ketenen. We werden vrij en vooral autonoom. Dat bracht levensgeluk. Feminisme maakte dat we als vrouw niet meer leerden...

Nepal. De heilige tempel Pushipathinath. Aan de rivier, een uitloper van de Ganges, worden 24 uur per dag lichamen van overledenen verbrand. In het openbaar, de dood wordt hier minder weggestopt dan bij ons. Het lichaam wordt op een houtstapel neergelegd. De familie heeft zich verzameld. In de mond van de overledene wordt een in olie gedrenkt lont gestopt. De oudste zoon loopt rondjes langs het lichaam van zijn vader, terwijl hij mantra’s zingt. Dan steekt...

El Camino Ultreïa! Ultreïa! Et suseia Deus adjuva nos! Vertaald: Vooruit! En verder! Rechtdoor! Moge God ons helpen! Het komt uit het bekendste pelgrimslied van de Santiago traditie. Discipline. Bedevaarten, pelgrimage, afzien, rituelen, rozenkransen, knielen, gebeden, mantra’s… Het zijn die elementen die overal op de wereld leiden tot inspiratie, geloof en voor sommigen heling en verlossing. Ik heb deze zomer met mijn gezin rondgetrokken door Noord-Spanje. Bilbao’s Guggenheim museum, de Picos met lange bergwandelingen, slaperige stadjes...

Nationaal stressdebat op TV. Een parade van korte meningen en inzichten rondom stress en burn-out van wel heel diverse pluimage. Hoogtepunt in de stortvloed is een stevige discussie over het groeiend aantal burn-out- en stresscoaches in Nederland en of hun aanpak werkt en verantwoord is. Psychiater Esther van Fenema gooit een stevige knuppel in het hoenderhok van coachend Nederland met de term ‘mentale kwakzalverij’ en haar uitspraak ‘het brein is geen doos waar iedereen maar met...

Sommige maatregelen om meer vrouwen het bedrijfsleven in te krijgen, zoals alleen nog maar vrouwen aannemen, zijn heel mannelijk van karakter. Een rechtdoor besluit, zonder oog voor verandering van organisatiecultuur- of context. De stoerheid van de aanpak zal vrouwen aantrekken die tegen de weerstand van collega’s kunnen. Je moet ‘je mannetje staan’ om daarmee te dealen. Dan kan je maar beter wat mannelijk gedrag en een dosis testosteron meebrengen. En daarmee wordt de organisatie nog vierkanter....

Het minst effectief ben ik, als ik te stellig ben. Als ik weet hoe alles in elkaar zit. Dan heb ik een mening over hoe de wereld eruit zou moeten zien. Over leiders en leiderschap. Over zelfsturing. Over verandertrajecten. Over politiek. Over hoe mensen om mij heen zich zouden moeten gedragen. En ik zelf. Hoewel mijn ideeën niet slecht hoeven te zijn, word ik ongeduldig. En daarmee minder effectief. Ga ik te snel voor mijn omgeving....

Over organisatiecultuur wordt veel gezucht, geschreven, gezwoegd en gezweet. We weten wel dat soft controls, cultuur belangrijk zijn naast hard controls. Maar het is zo’n lastig onderwerp om concreet te maken. Als mensen bij mij in een training komen of bij de leergang Corporate antropologie – aan de slag met organisatiecultuur en ik vraag hen wat ze komen doen, dan gaan mensen vaak allerlei bouwende en stapelende gebaren maken met hun handen. Alsof je probeert cultuur...

Tempelpleinen. Wachtkamers in een ziekenhuis. Treinstations. Vliegvelden. Kleedkamers in theaters. Coffee corners in bedrijven. Zitjes voor de directiekamer. Tussen-ruimtes hebben mij altijd gefascineerd. In mijn eerste studiejaar als antropoloog deed ik leeronderzoek naar gedrag van mensen in wachtkamers. Eindeloze stroomschema’s van wie met wie praat en waarover. Wachtkamergedrag is bijzonder. Mensen die elkaar in een winkel nooit zomaar zouden aanspreken, doen dat in de wachtkamer van een ziekenhuis wel. Delen ze opeens heel intieme informatie. Over...

Reis mee. Naar het land van sari’s, riksja’s, economische groei, koeien op straat, elke dag een feest en veelkleurigheid India. We zijn te gast bij een Amerikaanse expatfamilie, die al jaren woont en werkt in India. Ons gastgezin is goed ingeburgerd. John en Melissa en hun twee zonen stellen er prijs op om meer op te trekken met Indiërs dan met andere expatfamilies. De kinderen bezoeken een Indiase school en ze zijn vertrouwd geraakt met de...

Voordat piloten bij KLM Air France opstijgen checken ze in met elkaar. Hoe het met iedereen gaat en ze stellen elkaar een vraag over vliegveiligheid. In het oogziekenhuis Rotterdam geven artsen aan hoe ze er emotioneel bij zitten groen, oranje, rood. En ook daar stellen ze elkaar door middel van een set kaarten vragen over patiëntveiligheid. Inchecken verbindt, maakt je scherpt en zorgt voor aandachtigheid. Zodat iedereen present is. Wij werken aan presentie door in al...

Reis mee naar Nepal. Ik ben hier vooral om met mijn gezin te genieten van een trekking in de bergen van het Annapurna massief en te slenteren door de straten van Pokhara en Kathmandu. Maar als antropoloog sta je natuurlijk nooit uit, dus een hoop tempels bezocht en opnieuw gefascinwerd gekeken naar de openlucht crematierituelen in de tempel Pashipatinath. Wat kunnen we een hoop leren in onze boardrooms en op werkvloeren van de praktische invulling en...

Stel je voor dat jij zelf of je geliefde een ernstige hartoperatie moet ondergaan. En de chirurg stelt zich aan je voor. Hij vertelt dat hij een uitstekend arts is met een schat aan ervaring en een zeer gedegen opleiding. Zo goed, vertelt hij met trots, dat hij makkelijk even tijdens de operatie kan whatsappen met zijn dochter die een toets op school heeft. Of een mail aan zijn afdelingshoofd kan beantwoorden. Zou je er blij...

Robot Sophia bezoekt Nederland deze maand. De reacties zijn verschillend. Van ‘amazing, wat is ze menselijk’, tot ‘het blijft toch gewoon een apparaat’. Nieuwe tijden Het gaat snel met onze technologische ontwikkeling. Razendsnel. Misschien hadden de Maya’s wel gelijk, toen ze zeiden dat in 2012 de wereld ten einde zou komen. De wereld zoals we die tot nu toe kenden. Misschien leven we al in een nieuwe wereld die we nog niet helemaal begrijpen. Tribale wezens...

Cultuur ontstaat in gezamenlijke betekenisgeving van een groep mensen. Verandering ontstaat wanneer de oude betekenisgeving ter discussie wordt gesteld. Cultuur schep je met elkaar. Niet in traditionele vergaderingen waar je hijgend in twee uur probeert alle agendapunten af te vinken, maar in waardevolle gesprekken. ‘Kampvuurgesprekken'. Waarom verandert cultuur in dialoog? Stel: ik zet elke donderdagochtend de vuilnisbakken buiten. Elke week heb ik twee keuzes: cultuurbestendiging of cultuurverandering. Ik zou bijvoorbeeld op een dag tegen mijn partner...

Vakantie heeft impact. Het is de tijd voor bezinning, reflectie, avonturen beleven, erachter komen dat je huwelijk het echt niet meer is, of dat je een andere baan gaat vinden, dat de hele dag met je kids optrekken vermoeiend is, dat je je kids zo leuk vindt dat je de BSO wilt afzeggen, dat je eigenlijk helemaal niet van kamperen houdt, dat je goede voornemens hebt gemaakt over een slow work-life balance, dat je een sabbatical...

Dr. Danielle Braun is corporate antropoloog. Zij reist over de wereld om van tribes overal op de wereld te leren van wat we al weten. Hoe we tribes vormen, organiseren en veranderen. Die kennis vertaalt ze naar wijze lessen voor in de boardroom en op de werkvloer. Na het prijswinnende boek ‘de Corporate Tribe’, schreef ze het boek ‘Building Tribes – reisgids voor organisaties’, samen met Jitske Kramer. Hier deelt ze een van de lessen uit...

What keeps you going? Waar loop je warm voor? Waar sta je voor op op maandagochtend. Wat is je passie? Belangrijke vragen om jezelf zo af- en toe weer eens te stellen. Waar haal je je energie vandaan. En welke rol speelt werk in je leven? Is dat het domein waarop je zelfontplooiing wilt vinden, of faciliteert werk en inkomen puur de andere levensdomeinen die er zijn? In Japan is er een prachtig begrip voor die...

Own Your Rank Tijdens een van mijn studiereizen voor een nieuw boek ontmoette ik mevrouw Tobing. Kleindochter van de laatste Batakkoning van Sumatra en eigenaar van een van de grootste hotels bij het Tobameer op Sumatra. 92 Jaar maar zo fief en alert als wat. Mevrouw Tobing vertelde mij hoe belangrijk het is dat je als leider niet wegloopt voor je positie. Dat als jij een rol hebt als koning of als hoteleigenaar, de mensen er...

 

Dromen in organisaties Waar geloof jij in? Al eeuwenlang houden dromen ons mensen bezig. Waar komen ze vandaan, welk nut hebben ze, wat vertellen ze ons. In alle culturen hebben we verschillende verklaringen voor dromen. Zo zijn er de wetenschappelijke, medische verklaringen over het reguleren en herstellen van hersenfuncties. Kennen we in het Westen de opvattingen van Freud en Jung over dromen die onze onderbewuste psyche bloot leggen en die volgens Freud vooral te maken hebben...