Wees goed voor je ziel
'Wees goed voor je ziel' is de titel van een boek van antropoloog Reimar Schefold. Schefold verbleef twee jaar bij de Sadkuddei, een geïsoleerde en traditioneel levende stam op de Mentawai eilanden, voor de kust van Sumatra - Indonesië. In het leven van de Sadkuddei spelen geesten, voorouders en verbinding met de stamleden onder elkaar een grote rol. De dagen vullen zich met rituelen en 'zorg voor de ziel'. De Sadkuddei geloven namelijk dat je je ziel kunt verliezen. De ziel, die als een soort poppetje bij je woont, kan besluiten je te verlaten als je niet goed genoeg voor je ziel bent, te snel of ongezond leeft, je voorouders en de stam verwaarloost of onaardig bent. Grote feesten en kunstvoorwerpen moeten de ziel verleiden om bij een mens te blijven. Als je ziel je langdurig in de steek laat, dan sterf je.
Het is een prachtige symboliek: je ziel kwijtraken. De Sadkuddei maken het tamelijk concreet: het zielepoppetje springt gewoon weg van je als je niet goed bent voor je ziel. Hoe zou dat er bij ons uit zien, in onze snelle westerse samenleving? Je ziel kwijtraken? Zou je dan los gezongen zijn van je afkomst, van je tribe, je voorouders? Teveel tijd doorbrengen met ongezonde schermtijd, voedsel dat niet echt voedt, van afspraak naar afspraak rennen? En is het wellicht zo dat we al een beetje ontzield zijn? Als samenleving. Veel mensen lopen verlaten rond. Jongeren zijn somber en vinden het moeilijk om toekomstdromen te zien. Organisaties willen wel het beste voor burgers, klanten, patiënten, leerlingen, maar raken steeds verder verstrikt in regeldruk en bureaucratische systemen.