Geef je op voor de E-zine

en ontvang regelmatig onze nieuwsbrief

Aanmelden

De Roze Olifant van de week

'Er is hier een roze olifant in de kamer' zeggen we als je een stroperige MT-vergadering achter de rug hebt en niemand durft te benoemen dat eigenlijk de teamleider niet lekker functioneert. Of als het paasontbijt met de schoonfamilie echt niet leuk was, omdat oom Bert seksistische grappen blijft maken en niemand er iets van durft te zeggen. Roze olifanten. Ook in de wijde wereld. We worden bedolven onder grote maatschappelijke thema's; politieke polarisatie, klimaatdreiging, me too affaires, oorlog. In het omgaan met die loodzware thema's stampen er heel wat roze olifanten voorbij in de vorm van doekjes voor het bloeden, snelle oplossingen, ontkenning van het echte gesprek en polarisatie. Roze olifanten stampen door ons persoonlijk leven, door organisaties, door de samenleving.

De uitdrukking lijkt een verbasterring, een samenvoeging van twee oudere uitdrukkingen. In het Engels kennen we 'The Elephant in the Room'; een geheim dat iedereen kent, maar niemand noemt. Dat het jongste kind van je zus meer op de buurman lijkt dan op je zwager. De Fransen spreken over 'roze olifanten zien' als ze spreken over hallucinaties bij drugs- of alcoholgebruik. Het Belgische biermerk Delirium heeft haar roze olifanten biertjes hierop gebrouwen. In de geweldige Disneyfilm hallucineert het olifantje Dombo over een parade van vreemde roze olifanten. In de psychologie en in meditatie spreken we van 'roze olifanten' als uitdaging om ergens niet aan te denken. Denk eens vijf minuten níet aan een roze olifant; guess waar je nu aan denkt...

Roze olifanten staan symbool voor de ontkenning of het verstoppen van de realiteit. De realiteit kent geen fouten. Toch vinden we het soms lastig, pijnlijk, ingewikkeld om haar onder ogen te zien. In zulke situaties worden Roze olifanten geboren. Ze staan tussen ons in en symboliseren de realiteit die we niet durven te benoemen of die te groot is om te verdragen. Als er ergens een roze olifant rondloopt, herken je die aan een heleboel emotie en commotie, die het probleem nét niet bij de kladden pakken. Als we leren om roze olifanten vriendelijk te temmen, opent dat de deur naar echt contact en realiteitszin.

header antropoloogdesvaderlands danielle braun

Fontgrootte: +
3 minuten leestijd (603 woorden)

Wat jij ervan vindt, doet er niet zo toe - column DFT 22 augustus

iStock-1202495563

Mijn mening is heilig

Mijn mening is heilig. Onderdeel van mijn identiteit. Mag gezien en gehoord worden. Als dat niet lukt, ga ik op cursus om De Mening beter voor het voetlicht te brengen. Mijn mening mág niet alleen gezien en gehoord worden, maar móet dat ook. Ik heb maatschappelijke impact. Krijg mijn zin. Leef mijn purpose. Draag mijn steentje bij. Ik ben belangrijk. Ik ben ergens voor of ergens tegen. Ik verander de wereld met 140 tekens.

De cultus van onwetendheid

Droom zacht. Ja, ieder mens heeft impact, maar op sommige zaken heb je geen invloed. Er is namelijk een verschil tussen 'dat wat er is' en dat 'wat je vindt dat er zou moeten zijn'. Ooit noemden we dat het verschil tussen een feit en een mening. Maar zoals de Joods Russische schrijver Isaac Asimov in1980 al voorspelde, heeft de 'Cult of Ignorance' haar intrede gedaan. Daarmee voorzag hij dat er zo rond deze tijd een religieusachtige sekte zou ontstaan, die zich ideologisch zou verzetten tegen de wetenschap.

Wat er is en wat je ermee aan moet

Ik zie verwarring en gedoe, omdat geen onderscheid wordt gemaakt tussen 'dat wat er is' en 'dat wat je er mee aan moet'. De voorbeelden zijn legio. Ik noem er een paar. Er is een virus, COVID, en er is vervolgens de vraag wat je ermee aan moet. Welke maatregelen je neemt. De verwarring ontstaat, als je geen zin hebt in maatregelen en vervolgens zegt dat er geen virus is. Van andere orde: er zijn trans-personen op deze wereld. En is er commotie over de vraag hoe je die juridisch ruimte geeft en welk medisch ingrijpen je faciliteert. Door te zeggen dat je het niet eens bent met voorlichting gaan trans-genderpersonen niet opeens weg en het worden er ook echt niet meer als je zorg biedt. Of: er is verschil in beleving van seksualiteit tussen mannen en vrouwen. De vraag is welke grappen, welke spreekkoren en flirten je wel of niet toestaat in je bedrijf of studentenvereniging. Maar ontkennen van het verschil is totaal zinloos. Actueel: er zijn bosbranden, droogte, verzuurde weilanden en overstromingen. Wat je daaraan doet, of je denkt dat dat helpt, en of dat dan met een inperking van veeteelt moet of met een Baarsma vliegstrippenkaart vraagt om onderhandeling. Daar kan je over twisten. Het probleem gaat echter niet weg, als je Baarsma parelkettinkje noemt op twitter, fan bent van Zweedse Greta of een vlag ondersteboven hangt.

Godswaan

Door je mening over aanpak te verwarren met dat wat er is, stap je in de schoenen van God en de Goden. Het is een kinderlijke vorm van magisch denken. Zoals niet op de lijntjes tussen de stoeptegels stappen. Of kiekeboe spelen als een tweejarige: als ik mijn handen voor de ogen doe is mama ook echt weg. Grootheidswaan, de waan dat je zaken magisch kunt beïnvloeden, massapsychose, ontkenning van wetenschap en feiten, ontstaan onder druk en stress.

Wat je doet, doet er wel toe

Nuttiger dan fanatiek achter je toetsenbord in 140 tekens ontkennen wat er is, is zoeken naar de zaken in je leven waar je wél invloed op hebt. Lief zijn voor de oude buurvrouw. Je kat aaien. Met je kind gaan voetballen in plaats van hem te laten gamen. De was buiten laten drogen in de zon. Zelf die mini-maatregelen nemen, waarvan je denkt dat ze helpen tegen ellende. Doen wat ertoe doet. Maar het beest verdwijnt niet als we het niet meer in de bek kijken. Jouw mening over wat er ís, is eerder potsierlijk dan impactvol.

Alles hierboven geldt overigens ook, en in het bijzonder, voor columnisten.

0
Het is groot, het is roze en het stampt door de ka...
Oude patronen resoneren in het hier en nu - Column...

Inschrijven leergang, trainingen congressen

  • Leergang Antropologische Teambegeleiding - Dé facilitatieleergang met dialoogvormen uit de hele wereld

    Data en inschrijven

  • Trainingen Deep Democracy

    Inclusieve dialoog en besluitvorming. Werken met de onderstroom van organisaties. Ruimte voor de wijsheid van de minderheid. Data en inschrijven.

  • Training Own Your Rank

    Over ranking en positie pakken. Krachtig én verbindend zijn. Stap in de spotlights. Data en inschrijven.

  • Training Kampvuurgesprekken

    Besluiten zonder verliezers. Krachtig besluitvormingsmodel voor leiders en facilitators. Data en inschrijven.

  • Leergang Organisatiecultuur. Corporate Antropologie – echt aan de slag met organisatiecultuur

    Intensieve en unieke leergang voor leiders en veranderaars. Data en inschrijven.

In beeld

Kleefstof 14 november Burgers’ Bush

Preview Boek In voor- en tegenspoed

In voor en tegenspoed inbeeld

Deep Democracy training inclusief overnachting

rootskamer website 570

Danielle Braun - Da's Gek

Danielle Braun - Hé... Harry

Dé facilitatieleergang van Nederland - leergang Antropologische Teambegeleiding

iStock 108226164 def

Nieuwste Blog

Roze Olifant: als kind van gescheiden ouders ben je dat levenslang. We snappen dat het niet leuk is voor kinderen als hun ouders uit elkaar gaan.

/**/