Profielkeuzestress - Column DFT 22 maart

Dianne

Vandaag had ik een interview met Dianne. Veertien jaar en enig. Ze zit in de tweede klas van de middelbare en moet profielkeuze-opdrachten doen. Drie mensen interviewen met een beroep dat zij zou willen doen. Na mijn aanmoediging 'brand los Dianne en zeg vooral je en jij, deed ze haar ding. 'Welke studie heeft u gekozen om dit beroep te gaan doen?' 'Had u studiestress?' 'Wat is er leuk aan uw beroep?' Dianne was goed, sociaal, nieuwsgierig en vroeg flink door.

Gran Canaria

Geheel buiten het profielkeuze-opdrachten protocol om, vroeg ik Dianne ook dingetjes terug. 'Hoe kom je zo bij mij uit? 'Via mijn moeder op LinkedIn'. Leek me adequaat voor een antropoloog in spe, je verwantschapssysteem inzetten. 'Wat lijkt jou leuk aan antropoloog worden?' 'Verre volkeren leren kennen'. Ah, een klassiek veldantropoloog, niet de bedrijfsvariant, ik heb haar aangeraden veel mooie docu's van Ruben Terlouw en Sinan Can te gaan kijken. 'Heb je wel eens een verre reis gemaakt Dianne?' 'Ja, naar Gran Canaria'. Dat leek me het begin van een aanzwellend verlangen. 

Vakken, vaardigheden en eigenschappen

Daarna was Dianne weer aan de beurt om de prefab profielkeuzevragen te stellen, die ergens op een ministerie door een loopbaancommissie zijn bedacht. 'Welke vakken bleken onontbeerlijk voor uw studiekeuze?' 'Je mag best je zeggen hoor Dianne, och laat maar, nou geschiedenis en maatschappijleer vond ik leuk en talen zijn handig als je reist'. 'Bent u net als ik ook bang geweest dat u verkeerd kiest'. 'Nee'.

Gothic

'Welke vaardigheden en eigenschappen heb ik nodig als antropoloog?' Bij die laatste vraag heb ik even nagedacht. En Dianne toen verteld dat ze volgens mij al een heel goede antropoloog is. Dat ze nieuwsgierig is en niet bang is om vragen te stellen. Dat Gran Canaria een hele oude cultuur heeft. Maar dat ze vast een nóg betere antropoloog kan worden als ze deze opdracht even snel afraffelt. En dan gaat chillen met vriendinnen. Hangen op een skatebaan. Een tijdje gothic wordt. Haar bindend studieadvies vernachelt. Eerst tien keer verkeerd kiest. Een bestuursfunctie doet waarbij je meer horizontaal dan verticaal wordt aangetroffen in de bar. Vegan leert koken. En daarna een steak roostert, omdat je nieuwe vriendje een carnivoor is. Die je vervolgens weer dumpt voor een bloedmooie Mexicaanse. Je een coronabesmetting oploopt op een wintersportreisje.

Plan B

We hebben corona-jongeren-hulplijnen en studiehulpverleners opgetuigd tegen de mentale corona-ellende van jongeren. Wat we misschien liever vergeten is dat we pre-corona ook al een groot probleem hadden. Dat heette studiekeuzedruk. Te jong kiezen en focussen in plaats van breed oriënteren. Vreemde schoolse eerstejaars studiepuntendoctrine. Belastende studieschuldpakketten. Alles uit de kast halen om te zorgen dat scholieren en studenten vooral niet weerbaar en veerkrachtig worden, maar als stramme poppetjes antropologen bellen om hun ideale eigenschappen vanaf hun veertiende in een profielkeuzeprotocolletje te gieten.
Dianne you rock. Gooi je haren los. Je bent een uitstekende antropoloog. Nu al. Op naar de kroeg in Gran Canaria. En als je daar besluit om toch een surfclub te beginnen, dan kan dat ook. Er is altijd een plan B.