Eenzaamheid aanpakken - nieuw aandachtsgebied in organisaties - Column DFT 30 augustus
Los zand tribes
Onze tribes zijn losser geworden. Ooit hadden we de kerk, de jeugdbeweging, het dorp, de familie, de tv gids en de partij. Lidmaatschap bepaalde je identiteit en gaf vanzelfsprekende relaties. De kerk is klein, gezinnen gebroken, links en rechts achterhaald en de sportschool heeft een strippenkaart. Organisaties zijn lang de moderne tribes geweest. Trots vertelde je tegen je ouders over je eerste sollicitatie. Met een beetje geluk werd je meegenomen naar de dure pakkenwinkel voor de denkers of kreeg je je veiligheidsvest, verpleeguniform of glimmende gereedschapskist voor de handigers. Je werd gekoppeld aan een ouwe rot met bierbuik, of leuke naaldhakmevrouw met levenservaring, die er persoonlijk eer in had om jou de beste jongeling van het bedrijf te maken. Het leven bestond uit hard werken en uit vrijdagmiddagborrels, geheime sportgenootschappen, geflikflooi in archiefgangen en roddelen in de pantry. Als je geluk had was er die ene secretaresse met droppot waarbij je tampons kon bietsen of snikkend kon vertellen dat je vrouw borstkanker had.
Contact is gezond
We deden het in de uitverkoop; de kantoorpanden met binnentuin, de eigen kamer met kunstuitleen aan de muur en de plant die teveel water. Flexplekken en kantoortuinen waren zogenaamd hip. Vaste medewerkers vervingen we door ZZPers; de mythe van flexibiliteit en meer verdienen. Corona heeft het laatste zetje gegeven en veel mensen het kantoor uitgejaagd. De hands-on werkers hebben misschien wel heel veel mazzel: collega's, koffie, treinrit. Want laten we niet vergeten dat sociaal contact een van onze belangrijkste peilers is voor gezondheid. Het praatje, al irriteer je je dood aan de saaie weekendverhalen, en het gevoel van 'belonging' op de jaarlijkse barbecue, zijn goed voor ons brein, al acht je jezelf nog zo 'te druk', 'introvert', of 'te special snowflake'. Juist de mensen die het hardste beweren dat ze geen collegiaal gezam kunnen verdragen, hebben een persoonlijkheidstructuur waarbij laagdrempelig dagelijks contact gezond en belangrijk is.
Eenzaamheid zie je niet
Je ziet het niet direct, want online kunnen ze er vrolijk uitzien. De zestiger die zijn vrouw heeft verloren, niet goed kan koken en voor wie de bedrijfskantine een gezonde maaltijd en aanspraak bood. De jonge logistiek manager die grote beslissingen moet nemen vanuit haar studentenhuiskamer en nog nooit een mentor heeft gehad. De jonge gast die de hele dag de klantenservice calls afhandelt en daarna zes uur gamed. De consultant die zo graag wil leren van ervaren collega's maar niet weet waar hij ze kan vinden. De ZZP leerkracht die niet in de roddelappgroep zit. De gescheiden moeder wiens kids uit huis zijn die vier weken alleen op vakantie is geweest, en op de eerste werkdag na de vakantie niet haar bed uit kan komen. De arts die vroeger in de koffieartsenkamer vertelde over de wel erg spannende hartoperatie, maar nu direct in de auto stapt en in een te druk gezin thuis zijn verhaal niet kwijt kan.
Nieuw aandachtsgebied
Eenzaamheid bespreken en bestrijden moeten we als een serieus onderwerp gaan zien in leiderschap, Human Resources (ander woord graag) en studentenbegeleiding. Zoals je in een jaargesprek vraagt: zit je bureaustoel nog goed? Zou je ook het lef moeten hebben om te vragen: heb je genoeg sociaal contact of ben je vaak eenzaam? Eenzaamheid is een bedreiging voor gezondheid en goed functioneren. Bestrijd het.
