De frontliniewerkers - juist nu hebben ze onze hugs nodig - column 29 juni DFT

Applaus

We hebben voor ze geklapt. En terecht. Voor artsen en verpleegkundigen op de Ic’s. Die, soms met veel te weinig middelen, keihard hebben gewerkt. Voor medewerkers in zorginstellingen. Schoonmakers. Voor politieagenten die in hun gezicht werden gehoest, terwijl wij veilig binnen konden blijven omdat er een hele grote enge sabeltandtijger genaamd virus voor de oergrot stond. Voor de onderwijzers toen de scholen open bleven uit landsbelang. De 'bullshitjob-ers' keken wat jaloersig en met enige fundamentele bestaansvragen naar de mensen die tenminste voor iets échts hun bed uitkomen.

Kritiek

De sabeltandtijger is gekrompen tot een sissende kat. Nog steeds eng, maar iets minder. Dat maakt dat we van hartstochtelijke overgave, nu ook gaan terugkijken en evalueren. Volstrekt begrijpelijk, terecht en nodig. Wat kunnen we leren van onhandige moves en doen we bij een tweede golf beter? Met die evaluatieve houding, zijn we ook minder aardig tegen de frontlinie medewerkers. Was de paniek niet te groot? Heeft de zorg onze ouderen wreed opgesloten? Hadden we jongeren wel thuis moeten houden? Focussen leraren niet teveel op achterstanden? En politiemensen en BOA's... zijn natuurlijk machtswellustige VS-achtige barbaren.

Statusval doet pijn

Statusval of rankingsverlies zijn heftige fenomenen. In ons brein zit sociale pijn en afwijzing vlak bij het hersengebiedje, wat maakt dat je het uitgilt als je met een hamer op je vingers slaat. Sociale pijn is bijna net zo nasty als de fysieke variant. Onze frontliniewerkers hebben te maken met statusval. In de samenleving. In de media. In hun eigen organisatie; we gaan weer over naar 'normaal'. Die sociale pijn is lastig te verdragen als je moe bent en je mogelijk nare ervaringen moet verwerken uit de machteloze COVID tijd. Zeker als jij zelf of je familie ziek zijn geworden en je ook nog lamlendig bent. Het 'fijne' van coronatijd valt weg; de koffiemomenten en debreefing na een dienstwissel en daarmee ook de sociale binding en gevoel van 'samen de schouders eronder'. Er is vervreemding tussen de wereld van frontliniewerkers en die van collega's, familie en vrienden die thuis hebben gewerkt en de ervaringen niet delen.

Bouw standbeelden

De afdaling na een zware bergtocht is het gevaarlijkst. Juist nu hebben de frontliniewerkers hugs en aandacht nodig. Het lastige aan deze pandemie is dat het nog niet voorbij is. Er blijft alertheid voor een nieuwe golf. Dat maakt een collectief herdenkingsmoment gek om te plannen. Toch is het belangrijk om te rouwen, terug te kijken, stil te staan. Alleen dan kan je door. Alle bankzitters die zich machteloos voelden kunnen nú iets doen. Bouw standbeelden. Maak plekken en monumenten waar frontliniewerkers hun tranen kunnen laten stromen als dat soms zomaar even nodig is. Noem namen. Deel appels uit na een 'gewone' dienst. Bied sportabonnementen en schoonheidsbehandelingen. Luister. Vier. Rouw. Wandel met ze. Enne... dat daar gepaste en structurele financiële waardering bij hoort behoeft geen uitleg natuurlijk.