De witte en de rode chief. Lessen van de Indianen bij crisis - Column DFT 11 januari 2021
Het is crisis
Het is crisis. Er moeten stevige besluiten genomen worden over lock downs, sluiting van scholen en spreiding van patiënten over ziekenhuizen. Er moet van alles heel snel geregeld worden. Vaccinatie inkoop op de landelijke Wild West farma markt en uitvoering van het prikken. Hugo de Jonge wiebelt en Diederik Gommers en Ernst Kuypers dwingen met wanhoop én lichte twinkeling in de ogen, een terecht 'zorgmedewerkers eerst' plan af.
Witte en Rode chief
De Cherokee Indianen, in the old days, voor de Amerikanen hun land en bestuur overnamen, hadden een complex doch doeltreffend duaal besturingsstelsel. In vredestijd heerste de witte chief. Democratisch afgevaardigd vanuit de zeven councils van het Cherokee volk. De witte chiefs hielden zich bezig met allerlei spirituele zaken en lange termijnbeslissingen. Zaaien en landbewerking. Relaties met Goden en Geesten onderhouden. Rituelen voor nieuwgeborenen uitvoeren. Handeldrijven. De Rode chief nam het roer over bij crisis en oorlog. Als er een vijandelijke stam aan de poorten van het grondgebied stond. Bij droogte of ziekte. De rode en de witte chief hadden een totaal eigen regeringsstaf. De rode 'regering' werd democratisch door afvaardiging gekozen én bewezen strijders uit een vorige crisis kregen een hoge functie. De rode staf bestond uit heldhaftige militairen, ondersteund door sjamanen en magiërs. Vrouwen waren belangrijk als de rode chief regeerde. Zij checkten de besluiten en beslisten over het lot van krijgsgevangenen. De Cherokee vonden dat je niet tijdens de crisis, maar juist in rustig vaarwater je crisisorganisatie goed moest optuigen.
Leren van de Cherokee
Nederland lijkt het goed te doen in tijden van stabiliteit. Doch de afgelopen tijd heeft laten zien dat de rode vlag bij ons minder heldhaftig wappert. Opvallend is dat in het heetst van de strijd; lock downs en geordend vaccineren, sommige landen het goed lijken te doen. Daar waar er continu 'rode' paraatheid is, zoals Israël en China. Of er zitten dames in het zadel; Nieuw-Zeeland, Taiwan. Met pandemieën, overstromingen, droogtes, klimaatuitdagingen, antibiotica resistenties, economische malaise, sprinkhaanplagen voor de boeg, lijkt het me aardig om ons democratisch stelsel eens flink af te stoffen. Ja we hebben veiligheidsregio's, GHOR's, defensie, crisisteams. Maar die zijn meer op kortdurende crisis hulpverlening ingericht dan op verregaande wetgeving en langdurige besluitvorming. Dan hoeven we er niet onder druk een coronawet doorheen te jassen. Kunnen we een permanent democratisch crisisbestuur inrichten met personen aan het hoofd die dat kunnen. Bewezen strijders en professionals. Witte chiefs als het kan. Rode chiefs als het moet.
