Corona doet iets met machtsverhoudingen - column DFT 15 juni 2020
Corona schudt aan de fundamenten van ons bestaan. Confronteert Homo Sapiens met fundamentele angsten. Stelt de economie op de proef. Grijpt diep in op ons samenleven. Machtsprocessen en ranking zijn wezenlijk om menselijke verhoudingen te regelen. Corona laat ook de apenrots niet ongemoeid.
Wie mag er naar kantoor komen
Jarenlang was het een privilege; thuiswerken. Er is heel wat over af gesteggeld door ondernemingsraden. Wie mag er thuiswerken? Thuiswerken wanneer je maar wilt, was een privilege voor de hogere legerleiding. De ongeschreven bedrijfsregel was: heb je een persoonlijke managementassistente, dan mag je thuiswerken. Menig medewerker kreeg nul op het rekest op de vraag of hij of zij een dag per week vanuit huis mocht werken. Hoe anders is dat nu. Thuiswerken, op een te warme zolderkamer, is voor de werkvloer. Het MT en de directie heeft het privilege van het betreden van het kantoorpand. Alleen 'de frontlinie' heeft het genoegen van sociaal contact met collega's. Crisisteams hangen bijeen op kazernes en in bestuurszalen. Keurig op 1,5 meter afstand aan een hele grote tafel, met soms een per-ongelukkige schouderklop, om te vieren dat je met elkaar het land aan het redden bent.
Chiefs en magiërs
Als je met een tribale blik naar organisaties kijkt, kan je verschillende oude rollen onderscheiden. De elders, toezichthouders of politiek bestuur bewaken of de organisatie nog doet waarvoor ze is opgericht. De verzamelaars doen het werk bij klanten en in de frontlinie. Jagers zorgen voor innovatie. Aan het hoofd van elke organisatie staat de chief, de baas van het dorpje. Hij of zij bewaart het overzicht en neemt besluiten over de toekomst. Magiërs verrichten van oudsher wonderen in een tribe. Het zijn de experts, de deskundigen. Ze doen dingen die niemand anders kan, zoals de loop van een virus uittekenen, of een ICT-systeem aan de praat krijgen. Ze voorspellen de toekomst en adviseren bij rampen. Op dit moment zien we een toename van de magische macht en een afname van de macht van chiefs. De virologen en artsen zijn onze wegwijzers, niet de chiefs, bestuurders en politici. Er is wel een strijd aan het beginnen tussen de medische magiërs en de economische magiërs. Als een Lord of The Rings battle tussen de witte en de zwarte tovenaar.
Nieuwe privileges
De anderhalve samenleving zal bestaande privileges en inkomensverschil versterken. Vorige week lag de website voor het Rijksmuseum plat. De aanvraag overtreft de time slots. Er ontstaat nieuwe schaarste in de vermaakindustrie en horeca. Een kaartje voor de Efteling of het theater kost nu nog hetzelfde als voorheen, maar uiteraard zullen prijzen gaan oplopen als er door 1,5 meter regels minder bezoekers kunnen komen. Uit eten, vliegreizen, kunst en cultuur zullen weer als in vroeger tijden voor the happy few worden.
