Als geweld en strijd escaleren is de enige vraag die werkt: Hoe is het om jou te zijn? Opiniebijdrage op Joop BNN Vara 8 oktober 2023
Ik postte een bericht. Dat mijn hart huilt om de nieuwe oorlog. Met een kunstzinnig filmpje erbij van een hekwerk dat transformeert in vrij vliegende vogels. Ik kreeg heel erg veel mooie, tot vrede oproepende reacties. Maar ook intens heftige. 'Verwijder je schandelijke post; het suggereert dat je steun geeft aan de afschuwelijke daad van Palestijnen omdat je scheidingsstrook op Gaza aanvecht'. 'Wat fijn dat je steun biedt aan de Israëli's nu en heb jij daar nu familie?'. 'Hoezo nieuwe oorlog, de onderdrukking van het Palestijnse volk is voortdurend'. 'Dit gaat de impact van 9-11 hebben deze nieuwe oorlog'.
Reacties vanuit oprechte emotie, maar sterk gekleurd door eigen positie, achtergrond, in welk land je woont, identiteit en perspectief. Het was geenszins mijn intentie om een politieke stellingname in te nemen. Ik zelf laat in dit zó complexe mensonterende conflict, de oorlog, de strijd bij voorkeur daar en mijn compassie hier.
Opnieuw werd ik mij er van bewust hoezeer rondom Palestina - Israël het vrijwel onmogelijk is om er iets over te zeggen, zonder dat je tot ene kamp veroordeelt wortdt. Het feit dat ik hier Palestina als eerste noem, is voor sommige mensen reden genoeg voor een bedreiging. Dat ik überhaupt het woord Israël in de mond neem, is onacceptabel voor anderen die het land niet erkennen. Het woord oorlog zien sommige mensen graag vervangen door strijd, anderen door terreur en weer anderen door onderdrukking. Het is bijna ondoenlijk om neutraal iets te zeggen over dit conflict, waarbij het woord conflict voor een lezer van deze column al problematisch kan zijn. De emoties en loyaliteit in het Midden Oosten zijn diep geworteld in geschiedenis, trauma en gevoelens van in- en uitsluiting in Europa en de rest van de wereld. Het zijn daarmee complexe patronen-kluwes geworden. Versterkt door de tijdgeest waarin politieke strijd steeds meer vermengd wordt met persoonlijke identiteit.
Mijn posts, zoektocht naar de juiste woorden en de reacties daarop zijn niet zo boeiend. Maar de omgang met elkaar in families, met collega's, stadgenoten, studenten, scholieren, patienten, vriendengroepen en in politiek is dat wel.
Morgen is het maandag. Op sommige overheidsgebouwen zal de Israëlische vlag wapperen. Er zullen mensen zijn die zich daar heel ongelukkig bij voelen en misschien het gebouw zelfs niet willen ingaan. In subgroepen zal de Palestijnse vlag opgehangen worden of als emoticon rondgaan. Er zullen scholieren elkaar feliciteren bij de koffiehoek van de Universiteit met deze strijd en grootschalige verzetsdaad, tot schrik en afkeuring van mede-studenten. Er zullen families zijn waarin ouders en kinderen anders denken over of dit een terreur- of een strijdlustige daad is. Er zullen solidariteitsacties in twee kampen komen.
Ik wens ons de wijsheid en kracht toe dat we in onze families, op straat, in de politiek, op school en op het werk de kalmte zullen bewaren. Misschien niet elke emotie stellig naar voren brengen. Ik wens dat leidinggevenden, docenten, begeleiders de taak serieus zullen nemen om structuur te bieden en te de-escaleren waar nodig. De enige vraag die nu verbindt is te vragen: Hé... hoe is het om jou te zijn? Nu... vandaag...