Durf te vragen... wat maakte dat jij nu vindt wat je vindt? - Column DFT 28 december 2020

Moeilijk

Mijn streven is het voeren van 'elegant debat'. Alle meningen horen, elk standpunt op waarde schatten en zachte stemmen extra bevragen. Heb ik mijn werk van gemaakt. Maar de laatste tijd vind ik het moeilijk. Merk ik dat ik ten aanzien van vaccinatie en coronamaatregelen stelliger ben dan over andere maatschappelijke hot issues. Ik train mij dan ook opnieuw in het stellen van de vraag: wat maakt dat jij nu vindt wat jij vindt?

Kerst 2019. Met mijn gezin bezoek ik Cambodja. We laven ons aan de overweldigende schoonheid van Angkor Wat; de oude ruïnestad met maskers en beelden. Corona is een nog wat spooky verhaal uit China. Op het rare hoestje op de terugweg sla ik geen acht. 

Leed

Als antropoloog ga ik voor werk off the beaten track. We bezoeken een lokale Hindoe tempel. Langs de trappen van de tempel zitten op elke trede hele zielige mensen. Bedelaars. Bejaarden zonder tanden. Slachtoffers van de landmijnen, zonder armen, benen of ogen. En polio-patiënten. Heel veel polio-patiënten. Krom, zwalkend lopend, vervormd. De zielige mensen worden elke ochtend met een busje opgehaald en op de trappen gezet. Locals, en wij ook, kopen aan de tempelpoort voor een paar Cambodjaanse Riel kleinere geldbriefjes. Een hele stapel. Een briefje is een paar cent waard. Je loopt langs de trappen en geeft alle zielige mensen een briefje. Sociale voorzieningen Cambodja stijl. Het werkt... een soort van. Genoeg om net niet dood te gaan. Enthousiast geven we briefjes; 'do as the locals do'. Tot ik bovenaan de trap mijn grote zoon van bijna twee meter lang en voor de duvel niet bang zie breken. Tranen van verdriet om het leed van deze mensen. De oneerlijkheid dat wij de macht hebben, om te bepalen wie op de trap je wel of niet een briefje geeft. Het intense leed, heeft hem en ons voorgoed veranderd. We beseffen hoe een simpele inenting die wij even bij de GGD haalden voor vertrek, en waar een Cambodjaan om sméékt, het verschil uitmaakt tussen een goed leven of op de trap bedelen bij een tempel.

Wij zijn als reizigersgezin helemaal stijf gespoten van de vaccinaties. Toen onze kinderen 7 en 10 jaar oud waren, namen we ze mee op wereldreis. In het volle besef dat dat flinke gezondheidsrisico's geeft. Geen haar op mijn hoofd die zou kúnnen bedenken dat wij onze kinderen niet zouden vaccineren. Wij storten ons op elke 'nieuwe editie vaccin'. De nieuwe Ambirix, die je twintig jaar beschermt tegen Hepaptitis, in plaats van drie jaar, hebben we gevierd met milkshakes. De nieuwste versie Buiktyfus vaccin; hoppa prikken maar. En tegen hoogteziekte hebben ze in de supermarktjes van Kathmandu prima pillen.

Naast polio in Cambodja zag ik de gevolgen van Aids in Afrika. De gevolgen van Ebola, Malaria, Dengue zijn hartverscheurend. Ik heb gezien dat medicatie écht verlicht en dat er juist daardoor weer energie is om na te denken over de wereld verbeteren. Dat een vaccin 'duurzaamheidstransformatie' niet stopt, maar juist op gang brengt. Terwijl we hier debatteren over het coronavaccin, is er nauwelijks media-aandacht voor een nog veel grotere doorbraak in de wereld; in mei van dit jaar 2020 werden grote successen met het malariavaccin geboekt. Ik heb nog geen vaccinatie demonstratie gezien in Afrika...

Vraag je mij dus of ik me laat vaccineren? Kan niet wachten. Hoe eerder hoe liever en met een groot glas champagne erbij. Waarom ik vind wat ik vind? Ik heb gezien dat vaccins game changers zijn. Het verschil maken tussen leven en dood. Tussen arm en rijk. Tussen een gezonde economie of een door Aids weggevaagde generatie.

De komende tijd ga ik vragen, oprecht vragen, aan mensen die anders denken over vaccineren: wat heb jij gezien? Wat maakt dat je vindt wat je vindt? Welke nare gevolgen, angst, bijwerkingen heb je gezien die maken dat jij je stem laat horen? Waarom sla je op pannen tegen coronamaatregelen? Wat maakt jou angstig als jonge vrouw die zwanger wil worden? Hoe ziet jouw eenzaamheid er uit in deze 1,5 meter samenleving? Hoe is het om je horecazaak te verliezen? Polarisatie is voor de minor issues. Juist als het er écht om spant, hebben we elegant debat nodig. Durf te vragen.