Boer Zoekt Vrouw toont nieuw ongemak van begroeten: ‘Met deze regels voorkom je botsingen’ - interview in AD 4 maart 2025
Een derde zoen in het luchtledige, bijna een kus op de mond, een iets te stevige versus te slappe knuffel. Bij de speeddates van Boer zoekt Vrouw kwamen zondagavond alle groeten voorbij. En dat verliep niet altijd van een leien dakje. Hoe moeten we elkaar sinds corona eigenlijk begroeten? ,,Met deze regels voorkom je botsingen.”
Met wijd gespreide armen liep de enthousiaste Simone op boer Roel af. ,,Mag ik je een knuffel geven?” Dat eerste treffen verliep vlekkeloos. Maar het afscheid, een paar minuten later, verliep minder soepel: terwijl Simone een knuffel wilde geven, ging Roel voor drie zoenen en ja, dan krijg je dus bijna - zoals antropoloog Danielle Braun het verwoordt - ‘een zoen plat op de bek’.
En zo waren er meer ongemakkelijke momenten tijdens de eerste uitzending van Boer zoekt Vrouw, waarin de boeren gingen speeddaten. Een boer die maar twee zoenen gaf, waardoor de derde van zijn date ergens in de lucht bleef hangen. Een andere boer die een vluchtige afscheidsknuffel gaf, terwijl zijn metgezel hem net wat steviger beetpakte.
Antropoloog Braun heeft van de uitzending van Boer zoekt Vrouw genoten. ,,Die mensen kennen elkaar nog niet, dus formeel is alleen een hand het meest logisch. Maar die mensen weten dat ze elkaar mogelijk gaan daten, dus willen ze toch zoenen. Dan wordt het een beetje geforceerd intiem.”
Namasté
Het is vermakelijke televisie, maar ook een spiegel voor het dagelijkse leven. Want eerlijk is eerlijk, sinds de coronapandemie is het er niet overzichtelijker op geworden hoe we elkaar tegenwoordig het beste kunnen begroeten. Om het aantal besmettingen zoveel mogelijk tegen te gaan, gingen de traditionele begroetingen in 2020 acuut in de prullenbak. We mochten elkaar niet meer aanraken, moesten elkaar begroeten met een knikje, namasté (handen tegen elkaar), een elleboogje of boks. De drie zoenen kwamen nooit helemaal terug. Maar welke begroeting gebruik je nou eigenlijk op welk moment?
,,Vroeger was het veel duidelijker hoe we elkaar begroetten”, constateert etiquette-expert Anne-Marie van Leggelo. Iemand de hand schudden bestaat al eeuwen. Elkaar begroeten met drie zoenen is in de jaren zeventig vanuit Frankrijk over komen waaien. ,,Nu is er meer bij gekomen en is dat een beetje vervaagd.”
Terwijl een deel van de Nederlanders weer terug is naar de drie zoenen - vooral de oudere generaties - hebben anderen de hug met soms een zoen omarmd. ,,De kans is groot dat de drie zoenen uiteindelijk verdwijnen, al zal dat nog wel twintig of dertig jaar duren”, voorspelt Braun. Deze antropoloog denkt dat de Amerikaanse knuffel dominant wordt. En intussen mag (bijna) alles.
Trucs
Al kan dat dus ook wat vaker tot ongemakkelijke toestanden leiden. Toch zijn er best trucjes om die te voorkomen. ,,Als je op iemand afloopt, kan je wat vertragen en zien wat de ander doet”, zegt Braun. Of je pakt het aan zoals BZV’s Simone, door te benoemen dat je iemand een knuffel wilt geven. ,,En als je drie zoenen wilt geven, is het handig om een hand op iemands schouder te leggen. Dan voorkom je ook een gekke hug of dat je kus op iemands mond terechtkomt.”
Ook bestaan er officiële etiquetteregels voor begroetingen, zegt Van Leggelo. ,,Die helpen om botsingen te voorkomen.” Als je zakelijk bij iemand bent uitgenodigd, bepaalt diegene hoe je elkaar begroet. Of de hoogste in rang is leidend. Heb je allebei dezelfde functie, dan is leeftijd bepalend. ,,En dan hebben ook vrouwen nog een streepje voor op mannen.”
Bij een datingprogramma als Boer zoekt Vrouw kan het net wat ingewikkelder liggen. In principe worden de kandidaten uitgenodigd door de boeren en zijn de boeren dus leidend in de begroeting. Van Leggelo: ,,Doordat niemand die regels meer kent, krijg je juist botsingen. Dat is natuurlijk best komisch om te zien.”
En ach, met humor valt zo’n onhandig afscheid ook wel op te lossen. Precies zoals boer Roel en Simone deden eigenlijk: hij pakte zijn bedankplant terug om opnieuw gedag te zeggen. Braun: ,,Simone lachte er hard om. Dat deed ze goed, want het doel is om contact te maken en dat lukte. Die meid heeft een goede slag geslagen.”