Stockholm 2022
Wat een feest om na COVID Lockdowns weer een korte reis te kunnen maken. Te kort en absoluut de wens om terug te keren naar Stockholm, waarop ik een beetje verliefd ben geworden. Ik ben gewend om te reizen naar landen waar de sociaal economische levensstandaard lager is dan in Nedereland (zegt niks over de geluksfactor overigens). Stockholm was een stap voorwaarts in samenlevingsslimheid en een bepaalde manier van (westerse) beschaving. Bijzonder om te ervaren. De schone stad, goed werkende publieke overheid en relaxte houding van de Zweden.
Natuurlijk kent Zweden ook haar problemen rondom dure huizenprijzen, migratievraagstukken, criminaliteit, ontbossing. Maar een aantal zaken hebben de Zweden wel heel goed voor elkaar. Publieke dienstverlening en zorg zijn op hoog niveau. Als je in Stockholm op de bus wacht, doe je dat in een verwarmde busterminal met een sluis die open gaat als de bus er is. Emancipatie is een gegeven en het straatbeeld is gevuld met zowel papa’s en mama’s met kids in hippe kinderwagens. Duurzaamheid staat hoog op de agenda en zoals de Zweden zelf zeggen: je moet het mensen een beetje makkelijker maken, omdat ze niet vanzelf deugdzaam zijn.
Ik werd rustig van Stockholm. Van de ruimte, de prachtige waterpartijen in de stad, het Nationale Park dat aan de stad vast ligt, de koffietentjes met heerlijkheden en het gevoel van tijd hebben. Meer met minder is een Zweeds adagium. De basic van Ikea staan wel symbool voor een opgeruimde levensstijl, letterlijk en figuurlijk. Er is weinig overbodigheid. Een mooi ritueel uit Zwedenis döstädning. Opruimen voor je dood. Als je oud bent of weet dat je binnenkort gaat sterven, ga je je spullen minimaliseren, zodat je naasten dat niet hoeven te doen. Een langzaam ritueel van herinneringen ophalen en loslaten van wat was.
Het was fijn om in de historie van de Nordics te duiken. Stockholm kent geweldige musea, van moderne kunst tot Vikingen en het imponerende opgedoken scheepswrak de Vasa, waar roemruchte verhalen over te vertellen zijn.
Over de lessen uit Stockholm schreef ik deze column.