Bhutan: brutto nationaal geluk

Bhutan is een hoogland gebied tussen China - Tibet en India. Het Tantrisch Boedhisme is de staatsgodsdient. Bhutan was een Britse kolonie. Na de dekolanialisatie besloot Bhutan het anders te gaan doen dan veel kapitalistische landen en een eigen economische ontwikkelingslijn te gaan volgen. Het land kent armoede, maar desondanks heeft het een bevolking die zichzelf erg gelukkig noemt. De bescherming van culturele waarden en van klimaat en natuur vinden Bhutanezen belangrijk en is een politieke prioriteit. Elk bedrijf moet aantoonbaar verlsag doen van haar impact op de natuur. Elke boom die om economische redenen gekapt wordt, moet herplant worden. In de jaren '70 schafte Bhutan het meten van het Brutto Nationaal produkt af en ging daarvoor in de plaats over tot het meten van het Brutto Nationaal Geluk onder haar bewoners. Dans, cultuur, muziek, religie en kunst worden uitdrukkelijk gepromoot en elk bedrijf moet hierin voorzien voor de omgeving en medewerkers. Bhutan krijgt veel ontwikkelingshulp, maar wil nooit dat dat een eenzijdig afhankelijke relatie wordt. Zo geven wij als Nederland hulp bij aanleg van waterwerken, maar leert Bhutan wetenschappers in Nederland over biodiversiteit in traditionele zaaigewassen.

Lessen:

misschien is deze tussenperiode, dit enorme niet weten een kans om weer opnieuw te heroriënteren op wat er echt wezenlijk toe doet. Is economische groei en marktwerking echt het hoogste doel? Op wereldschaal, in politiek en economie, maar ook op microniveau in je eigen baan en huishouden is het nu best een goed moment om die vraag te stellen. Hoeveel reistijd wil je dagelijks hebben? Hoe houd je verbinding met je buurt? Was het fijn om extra tijd met kinderen door te brengen? Hoe was het om minder te consumeren en te vliegen? Wat maakte jou gelukkig de afgelopen tijd? Welke bullshit-procedures bleken opeens niet meer belangrijk in jouw organisatie?