Waar is de lock-Out Party? - Column DFT 21 maart
Er was niet eens een persco. Niks nada, noppes. Slechts een 'persmoment' waarin Ernst Kuipers meedeelde dat er geen coronamaatregelen meer zijn. Nog wat verdwaasd stond ik buiten te wachten bij de bakker tot die riep: 'er mogen nu gewoon meer dan vier mensen naar binnen'. Het voelt vreemd. Een van de grootste en langste collectieve crisissen in mijn leven afgedaan met: mondkapje hoeft niet meer.
Als er een vliegtuig neerstort, staan er files van mensen langs de rouwstoet. Het beeld van Zadkin zonder hart kenmerkt Rotterdam. Over de brand in de Notre Dame is een film gemaakt. 911 heeft zijn monumenten. Een oorlog van 80 jaar geleden herdenken we op 4 mei. Maar een wereldwijde pandemie heeft, op kleine lokale initiatieven na, geen groot monument. Geen gedenkdag voor de overledenen. Geen bevrijdingsfeest. En zelfs geen persco met Irma met een oranje vlaggetje en een toeter. De korte speech van Ernst Kuipers voelt als mosterd zonder maaltijd. Een nachtkaars die nooit aan is geweest. Als zonder zingen de kerk uit.
Natuurlijk snap ik het helemaal. Er is niet echt een einde aan zo'n pandemie. Ook nu snakken er nog mensen naar adem. Niet in elk land is de vaccinatiegraad hoog en ook bij ons staat die onder druk voor de toekomst. Het virus is niet weg en kan zomaar in een nieuw nasty jasje in het najaar de kop opsteken. Er valt niks te vieren als je bedrijf failliet is. Het ziekteverzuim in bedrijven is torenhoog, omdat iedereen thuis zit met omikron. Onze gezondheid en vrijheid is in stukjes toegenomen. De angst met kleine rukjes weggevloeid. En bovenal: staat er een nog veel grotere crisis voor de deur. De verschrikkingen in Oekraïne en nood bij mensen op de vlucht nemen ons in beslag. Onze levens- en economische veiligheid wordt opnieuw flink bedreigd. Zorgeloosheid lijkt ver weg. Het is het verhaal van de film Jurrasic Park, waar je net bent ontsnapt aan de Velociraptor en er dan een T-Rex achter je blijkt te staan.
Maar toch konden we het in het begin van De Eerste Golf wél. Klappen voor de zorg, zingen vanaf het balkon, dansen op Jerusalema. We kunnen toch wel iéts creatiever zijn dan dit? Het initiatief om witte vlaggetjes voor coronadoden te plaatsen in Amsterdam vond ik ontroerend. Sommige horecaondernemers hebben leuke slogans op hun deur. Maar het kan wilder. Ik pleit ondanks alle oorlogsellende, voor grote lock-outfeesten waarbij we mondkapjes als afstudeer-hoedjes in de lucht gooien. Zeephellingbanen van desinfectiegel. Albert Heijn stickerplaatjesboeken met beroemde virologen. Een lock-down Efteling Experience voor het nageslacht. Een booster kieswijzer.
Rituelen moeten. Altijd. Herdenken is onontbeerlijk. Als je, net als na WOII, doet of dingen nooit zijn gebeurd, bouw je ongezonde collectieve trauma's op. Dan demonstreren er ooit in 2070 mensen op de Dam met een mondkapje op tijdens een demo tegen het Rutte52 zelfberegeningspakket in de tuin. Die dan scanderen: er komen tribunalen, want in dit water huist een virus. Wie niet herdenkt en vergeet te vieren, sluit niet af.