Minder is het nieuwe meer - column 14 februari

We hebben te veel

De gepriviligeerde mens heeft te veel spullen, een overprikkeld hoofd en stress. Onze gekapitaliseerde samenleving heeft de focus gelegd op bezit als graadmetervan geluk. Spullen, een goed huis, geld en voldoende eten zijn inderdaad eerste levensbehoeften, en zeker als je ze niet hebt weet je dat maar al te goed. Maar inmiddels lijken we ver over ons optimum heen en is depressie en stress volksziekte nummer één terwijl pakjesbezorgers af- en aan rennen met nieuwe spulletjes die ons tijdelijk van een drupje kopersdopamine voorzien.

Betekenis versus het ding zelf

Langzaam aan groeit het besef dat betekenisgeving, ritueel, discipline en rust meer levensvreugde brengen dan bezit. Maar afkomen van de verzamelwoede valt nog niet mee. Interessant is de hype van de handel in NFT's. NFT staat voor Non-fungible token. Je koopt het eigenaarsrecht op een kunstwerk, muziekstuk, festival via blockchains. Het bijzondere is dat je nooit het kunstwerk aan je muur zult hebben, maar je hebt er gewoon een stukje van. Wel de beloning van eigenaarschap, niet de rommel. Blijkbaar zijn er op dit moment mensen in de samenleving die bereid zijn hun geld een soort van magisch uit te geven aan iets dat slechts op het fictieve internet als beeld bestaat, en je dus niet kunt vasthouden.

Opruimen voor je dood

De Zweden kennen een mooi ritueel. Döstädning. Opruimen voor je dood. Als je oud bent, of weet dat je binnenkort gaat sterven, minimaliseer je je spullen, zodat je naasten dat niet hoeven te doen. Een ritueel van herinneringen ophalen en loslaten van wat was. Zweden zijn überhaupt goed met minderen en een basic levensstijl. Dat zie je terug in Zweeds design van mode en woninginrichting. Basis kleuren en materialen, mooie stoffen en niet te veel tierelantijntjes.

Ma: de ruimte rond je spullen

Japanners kenne het begrip 'Ma'. Ma betekent lege ruimte of pauze. Op Japanse schilderijen zie je veel ma. Lege vlakken om een pentekening van een vogel of kersenbloesemtak heen. Door ma zie je het getekende object beter. En het object kan in je gedachten blijven bewegen. De vogel heeft ruimte om te vliegen, de bloesemtakken om te wiegen in de wind. Japanners vinden ma belangrijk. Hun kleine huizen zijn niet volgestopt met spullen, maar zo leeg mogelijk. Japanners geloven dat als je je huis vol stouwt met spullen, er te weinig ma is en je daar erg ongelukkig van wordt omdat je dan minder kunt bewegen.

Minder is het nieuwe meer

Muziek is alleen maar mooi door de stilte tussen de klanken. Een gesprek wordt magisch als er tussen de zinnen voldoende ruimte is voor indalen van geraaktheid. Minder is het nieuwe meer. Kijk eens rond in je werkkamer, huis, agenda, whats ap groepen, vriendenkring. Als je focust op het kunnen blijven bewegen in plaats van bezitten, kijk je heel anders. Defrienden. Ontspullen. Op zoek naar ma. Naar de rijkdom van leegte.