Focus op het Oosten – Column DFT 14 oktober 2019
We vinden het inmiddels normaal dat we de schoolresultaten van onze kinderen kunnen volgen in programma’s als Som Today of Magister. Is dat wel zo goed? Moet je als veertienjarige niet lekker kunnen liegen over een dikke 3 voor wiskunde? Is het wel leuk als je verheugd komt melden dat je een 9 hebt voor geschiedenis en je vader zegt: ‘wist ik al’.
Het kan veel erger. In China werken sommige scholen met de braintracker. Dat is een haarbandje voor leerlingen. Het meet hersenactiviteit. Bij een rood lampje ben je gefocust, bij een wit lampje niet. Je docent kan je dan direkt aanspreken: ‘Focus je meer op je uittreksel Cheng!’ De resultaten worden verzameld in een persoonlijke database en naar je ouders verzonden. Sommige leerlingen krijgen straf als ze thuiskomen na een focusloze dag.
Ik moest even bijkomen toen ik het las. Getver! Let the children play! Toen ik van de schrik was bekomen en mijn prefrontale cortex het weer analytisch overnam van mijn emotioneel geschokt limbisch brein, bedacht ik: is het wel zo erg? Je zou ook kunnen zeggen; drie uur lekker gefocust in de klas en dan heel veel tijd overhouden om met je kaplaarzen door de blubber in het bos te lopen. Nu denk ik niet dat Chinezen deze Vrije School-interpretatie van de brainchecker zo snel van me overnemen, maar het kán dus wel. Het is maar wat je ermee doet. Misschien moet ik gewoon wennen. We wilden ook geen auto. Nu wel. We wilden wel een smartphone. Nu niet meer. We krijgen niet altijd wat we willen. En willen niet altijd wat we krijgen.
Ik denk dat mijn mening over wel of geen brainchecker er weinig toe doet. We krijgen ‘m. De vraag is wat we ermee doen. Focus van werknemers meten? Ik zie BDSM-achtige taferelen voor me waarin in lakleer gehulde managers met tasers hun werknemers aansporen als hun lampje wit opflikkert. Misschien wel goed voor Tweede Kamerleden als ze voetbal kijken; of geeft dat nu juist een rood lampje?
Fantasie te over. Ik dans nog even heen en weer tussen mijn prefrontale cortex en mijn limbisch brein. Een ding weet ik zeker. Focus je: niet op binnenlands geneuzel. Ook niet op bijzondere politieke leiders in het Westen. Verleg je focus naar het Oosten. Daar gebeurt het en flikkert de echte toekomst in razendsnel tempo en roodgloeiend op.