Edgy whatsapp groep? Spring er niet té snel bovenop - Column DFT 14 december 2020
Schandaaltjes
Aan de orde van de dag. Schandalen en schandaaltjes over whatsapp groep conversaties die het daglicht niet kunnen verdragen, en opeens toch in de schijnwerpers staan. Forum met WOII-verheerlijkingsfoto's. Jonge SP-ers met buitenhobby's. Politiegroepjes met teksten als 'we gaan Marokkanen jagen'. D66 blijkt Sodom en Gomorra te zijn. Mede onder invloed van de Wet Openbaarheid Bestuur staan conversaties die voor een groep intimi bedacht waren, opeens in een perszaaltje op een beamerscherm. Inclusief de ranzigheid, de grofheid, de flirts, de roddels, de over de top foto's.
Wat is echt over de top
Over de top is over de top. Nazifoto's, racisme, grove seksuele grappen; opdoeken die groep. Op whatsapp, maar vooral ook in real life. Geen gezonde broedplaatsen zijn dat. Stevig leiderschap gewenst. Over en uit. De uitersten zijn makkelijk te herkennen. Maar wat doen we met de 'beetje edgy whatsapp groepen'? Wees eens eerlijk; als je je eigen whatsapp groepen bekijkt... En ze zouden op een projectieschermpje in een zaaltje staan... Dan zou ik best wat schaamrood momentjes hebben. Omdat grappen uit context te rauw en te flauw overkomen, maar in context en met inachtneming van liefdevolle relaties erg leuk zijn. Die foto van collega met peniskoker is de resultante van een heleboel leuke, ietwat vrijdagmiddag flauwe, kwinkslagen en antropologenhumor, waar zéker die ene collega hard om moet lachen. Het Haka-filmpje over je concurrent, betekent natuurlijk niet écht dat je haar dood wilt hebben. Sommige grappen over politici zet je wel in je whatsapp groep en niet op twitter. Als docent, trainer of psycholoog zeg je wel eens dat je werkdag oersaai was, terwijl je er toch bevlogen bij hebt gezeten. En wat je allemaal een lekker ding vindt, kan eigenlijk natuurlijk echt niet door de beugel.
Corona vergroot uit
Sinds de corona lock down en al het thuiswerken hebben we meer whatsapp groepen. En we zetten er dingen in, die we anders bij het koffiezetapparaat of op de vrijdagmiddagborrel deelden. Foute grappen, roddelen over de nieuwe collega, een coupe tegen je baas voorbereiden, zeggen dat de wereld naar de klote gaat, roepen dat je nog maar 15 jaar moet voor je met pensioen gaat. De opmerkingen waren voorheen context gebonden, vluchtig en snel vergeten. Maar nu... staan ze dus opeens in een tijdlijntje op whatsapp. En is het heel makkelijk als rancuneuze collega die naar de mobiliteitspool is verwezen, om er een screenshotje van te maken en naar een krant te sturen. Voelt de nieuwe interimmer zich geroepen om paal en perk te stellen aan de grappen en grollen. Krijgt de vertrouwenspersoon de peniskoker foto uitgeprint op haar bureau. Vraagt de journalist toegang tot een politieleiders whatsapp groep. Corona vergroot uit. Is een rare klankkast voor irritatie, oordelen, lange teentjes en gedoe.
Cool down
Aan alle managers, leiders, collega's, vaders en moeders zou ik willen zeggen; cool down als je je kapot schrikt van whatsapp groep conversatie. Nee, dat is géén oproep tot wegkijken. Waar ik dit betoog mee begon is klip en klaar: als grenzen worden overschreden snel ingrijpen en opdoeken die hap. Maar hee, cool down. Betrek context, zet je humor en compassie aan en wees ook blij dat de hormonen en de humor nog door je tribe stromen, waar de kantoren leeg en koud zijn. Whatsapp groepen zijn de nieuwe coulissen en wandelgangen. Die waren er altijd al, alleen nu zijn ze zichtbaarder. Het gaat pas echt helemaal mis als we ze te snel tot podium verheffen.