De kracht van stilte - Column DFT 20 september
Extrovertie wordt hoger gewaardeerd dan introvertie
In het werkzaam leven wordt extrovertie hoger gewaardeerd dan introvertie. Op je sollicitatiegesprek moet je 'vooral jezelf laten zien', gaande de rit wordt je uitgedaagd 'in de spotlights te stappen', en als er conflicten in een team zijn huur je een temcoach in om 'alles op tafel te krijgen en te zeggen wat er gezegd moet worden'. Met je uitspreken en het woord nemen scoor je veel apenrots punten.
Vergaderen in stilte
De Quakers zijn een kleine religieuze, van oorsprong christelijke, groepering uit het Lake District in Engeland. Nu wonen veel Quakers in de Verenigde Staten. Ze kennen een bijzondere vorm van religieuze vieringen. Er is geen voorganger. Iedereen heeft een rechtstreekse lijn naar God of het hogere of de eigen moraliteit. Een Quaker meeting begint als er twee Quakers binnen zijn. Vooraf is er een thema aangekondigd. Spiritueel, zoals wereldvrede. Of praktischer: de kerkbegroting. Ze gaan zitten en zijn stil. Heel lang stil. Langzaam druppelt de kerk vol. En dan, soms, heel soms wordt er gesproken. Iemand leest een bijbeltekst voor. Een kind laat een tekening zien. Iemand zingt een lied of een gebed. Na zo'n anderhalf uur is het klaar. Een klerk vat samen wat er is gezegd. Als het kan wordt er een besluit genomen of statement in een boek geschreven; bijvoorbeeld over de kerkbegroting. Er wordt koffie gedronken en iedereen keert naar huis.
Onderscheid
Quaker kinderen leren van jongs af aan om 'onderscheid' te maken. 'Discernment' noemen ze dat. Onderscheid maken tussen datgene wat je zegt vanuit ego behoefte, om jezelf te laten horen, en datgene wat gezegd moet worden en er echt toe doet. Quakers toetsen met een paar vragen of iets 'can stand in the light'. Vragen zijn bijvoorbeeld: komt deze drang om te spreken voort uit een eigenbelang of een hoger doel? Is datgene wat ik wil zeggen ook echt voor iedereen hier nuttig? Kwets ik iemand? Draagt wat ik wil zeggen bij aan het voortbestaan van de gemeenschap? Moet het perse vandaag en hier gezegd worden? De meeste opwellingen vallen af als je consequent onderscheid maakt bij alles wat je wilt zeggen. Quakers kunnen goed hangen in stilte.
Rustig
Ik heb het pas weer gedaan. Vergaderen in stilte. Het is even wennen, maar verrassend effectief. Het hoeft niet zo intens stil te zijn als bij Quakers. In de boardroom van een grote bank helpt het al erg om te starten met de opdracht: zullen we eens allemaal vijf minuten naar binnen keren in stilte en daarna alleen datgene zeggen vandaag wat echt bijdraagt aan ons gezamenlijk doel en niks vanuit egobehoefte. Het gaat een stuk sneller zo'n vergadering. Ook toepasbaar in Tweede Kamers.
